Acemaşiran Makamı
Acemaşiran Makamı:
a)Durağı: Acemaşiran perdesidir.
b)Seyri: İnicidir.
c)Dizisi: Çargâh makamı dizisinin Acemaşiran perdesindeki inici şeddidir. Yani Acemaşiran perdesindeki Çargâh beşlisine Çargâh perdesinde Çargâh dörtlüsünün eklenmesiyle meydana gelmiştir. Aşağıda Çargâh makamı dizisi ve Mahur makamı dizisi bulunmaktadır.
Çargâh’ta (yerinde) Çargâh makamı dizisi:
Acemaşiran’da Çargâh makamı (Acemaşiran makamı) dizisi:
d)Güçlüsü: Acemaşiran Makamı inici bir makam olduğu için birinci derece güçlüsü Acem perdesidir. İkinci derece güçlüsü ana dizinin ek yerindeki Çargâh perdesidir.
e)Donanımı: Si Küçük Mücennep Bemol
f)Yedeni: Hüseynîaşiran perdesidir.
g)Dizinin seyri: Güçlü sesi olan Acem perdesi civarından seyre başlanır. Tiz tarafta gezindikten sonra Acem perdesinde Çargâh sesleriyle yarım karar yapılır. Daha sonra inilerek dörtlü ve beşlinin birleşim yeri olan Çargâh perdesinde asma karar yapılır. Sonuçta yine bütün dizide dolaşılarak, Acemaşiran perdesinde karar verilir.
h)Perde aralıkları: Acemaşiran, Rast, Dügâh, Kürdi, Çargâh, Neva, Hüseyni, Acem’dir.
Bu makamdaki bazı eserler:
- Gel ey denizin nazlı kızı nûş-i şarab et
- Gönlüm düşüyor çırpınarak gizli kemende
- Gönül sana tapalı
- Kime hâlim diyeyim
- Neden kalbim seni sevdi
- Nideyim bilmem elinden senin
- O tebessüm, o tavırlar